Kupujesz pompę ciepła? Zobacz co jest ważne przy dokonywaniu zakupu

Wydaje się, że pompy ciepła na dobre zadomowiły się na polskim rynku, a ich popularność ciągle wzrasta. W 2022 r. w stosunku do 2021 r., sprzedaż pomp ciepła w Polsce wzrosła ogólnie o 120%. (źródło: Raport PORT PC). Boom na rynku pomp ciepła wynika z wielu czynników. Dlatego przed zakupem pompy ciepła warto zadać sobie kilka pytań.

Pompy ciepła cieszą się coraz większą popularnością w Polsce z kilku powodów:

Oszczędność kosztów: W porównaniu z tradycyjnymi systemami grzewczymi, jak kotły gazowe czy olejowe, pompy ciepła pozwalają na znaczne oszczędności kosztów energii. Dzięki temu, że wykorzystują energię z otoczenia, ich koszty eksploatacji są znacznie niższe niż w przypadku systemów opartych o paliwa kopalne.

Korzyści ekologiczne: Pompy ciepła są przyjazne dla środowiska, ponieważ wykorzystują energię odnawialną, a ich emisja CO2 jest znacznie niższa niż w przypadku tradycyjnych systemów grzewczych. Dzięki temu, że redukują emisję gazów cieplarnianych, przyczyniają się do ochrony środowiska.

Wysoka efektywność: Pompy ciepła są bardzo efektywne, co oznacza, że wykorzystują małą ilość energii do wytwarzania ciepła. Dzięki temu, że pozyskują energię z otoczenia, ich wydajność jest znacznie wyższa niż w przypadku tradycyjnych systemów grzewczych.

Dostępność dotacji: Dostępne są różne formy wsparcia finansowego dla osób, które decydują się na zakup i montaż pompy ciepła, co może przyczynić się do wzrostu popularności tych urządzeń. Dotacje i pożyczki dostępne są zarówno dla osób fizycznych jak i innych grup społecznych: rolników, przedsiębiorców.

Komfort użytkowania: Pompy ciepła są łatwe w obsłudze i zapewniają komfortowe warunki w pomieszczeniach, ponieważ nie emitują hałasu i zapewniają równomierne rozprowadzenie ciepła.

Co jest ważne przy wyborze pompy ciepła?

Przed zakupem pompy ciepła warto zadać kilka kluczowych pytań, które pomogą dobrać odpowiednią pompę ciepła:

1. Jak duża jest powierzchnia, którą chcesz ogrzewać? W zależności od tego, jak duże pomieszczenia chcesz ogrzewać, potrzebna będzie pompa ciepła o odpowiedniej mocy.
2. Jaka jest ilość i rodzaj zużywanego paliwa – są to ważne czynniki, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze odpowiedniego rodzaju pompy ciepła do ogrzewania budynku. Tutaj też bardzo ważnym elementem jest również wiek instalacji grzewczej, a przede wszystkim samego posiadanego źródła ciepła.
3. Jaki jest typ Twojego budynku i jego izolacja termiczna (jakość docieplenia)? W zależności od tego, czy Twój budynek jest nowoczesny i dobrze izolowany, czy starszy i gorzej izolowany, potrzebna będzie inna pompa ciepła.
4. Jaka jest temperatura zewnętrzna w Twojej okolicy w sezonie grzewczym? Pompy ciepła mają różne wskaźniki efektywności w zależności od temperatury otoczenia, więc warto sprawdzić, jakie są średnie temperatury w Twojej okolicy. W Polsce występuje pięć stref klimatycznych. W zależności od tego, w której strefie klimatycznej jest zlokalizowany budynek, do obliczeń przyjmowane są inne temperatury zewnętrzne.
5. Jaki jest rodzaj posiadanej instalacji grzewczej w Twoim budynku. Ma on wpływ na wybór pompy ciepła z kilku powodów: rodzaj posiadanych grzejników oraz stan instalacji i ewentualne posiadanie ogrzewania podłogowego ma wpływ na właściwy dobór wydajności pompy ze względu na zapotrzebowanie na ciepło.

Dostępne rodzaje powietrznych pomp ciepła

Rozróżniamy kilka rodzajów pomp ciepła. Są to pompy gruntowe, wodne i powietrzne. Niewątpliwie największą popularnością na rynku cieszą się pompy powietrze. Wpływ na to z pewnością cena i łatwość montażu tego rodzaju pomp ciepła.

Pompy ciepła powietrzne można podzielić na kilka rodzajów. Jednym z nich jest temperatura czynnika grzewczego. Wyróżnia się w tym przypadku pompy ciepła niskotemperaturowe i wysokotemperaturowe. Te pierwsze charakteryzują się obniżoną temperaturą czynnika grzewczego, a woda zasilająca instalację wynosi w ich wypadku z reguły  30-40°C. Wysokotemperaturowe pompy ciepła produkują wodę, których może wynosić nawet 50-58°C. Pompy wysokotemperaturowe stosuje się głównie w starych budynkach, modernizowanych itp. Ale nie ma tutaj reguły, ze względu na dostępność na rynku wielu modeli pomp ciepła o różnych parametrach i dobrej wydajności.

Kolejnym wyróżnikiem pomp ciepła jest ich segmentowość i modułowość. Możemy tutaj wyróżnić dwa rodzaje powietrznych pomp ciepła: monoblok i split.

Monoblok – składają się z jednej zintegrowanej jednostki, która zawiera wszystkie elementy niezbędne do jej działania, takie jak sprężarka, wymiennik ciepła oraz wentylator.

W zależności od zastosowania, pompy ciepła monoblok mogą działać w trybie ogrzewania lub chłodzenia. W trybie ogrzewania, pompa ciepła wykorzystuje energię cieplną pobieraną z otoczenia (np. z powietrza, wody lub ziemi) i przekształca ją w energię cieplną wykorzystywaną do ogrzewania budynku.

Pompy ciepła typu monoblok są często stosowane w budynkach jednorodzinnych oraz w mniejszych obiektach usługowych, gdzie nie ma miejsca na montaż dużej jednostki zewnętrznej. Są one też stosunkowo łatwe w montażu i obsłudze, a ich cena jest zwykle niższa niż w przypadku pomp ciepła typu split.

Split – to urządzenia składające się z dwóch oddzielnych jednostek – jednostki zewnętrznej i wewnętrznej, połączonych ze sobą rurami transportującymi czynnik chłodniczy. Jednostka zewnętrzna umieszczana jest na zewnątrz budynku i zawiera m.in. sprężarkę i wymiennik ciepła, natomiast jednostka wewnętrzna umieszczana jest wewnątrz budynku i odpowiada za dystrybucję ciepła lub chłodu do poszczególnych pomieszczeń.

Pompy ciepła typu split służą do pobierania energii cieplnej z otoczenia (np. z powietrza, wody lub ziemi) i wykorzystania jej do ogrzewania lub chłodzenia pomieszczeń. W trybie ogrzewania, pompa ciepła pobiera energię cieplną z otoczenia i przekształca ją w energię cieplną wykorzystywaną do ogrzewania budynku.

Pompy ciepła typu split są często stosowane w budynkach mieszkalnych, biurowych oraz w większych obiektach usługowych, gdzie wymagana jest większa moc grzewcza. Ze względu na oddzielne jednostki zewnętrzną i wewnętrzną, wymagają one więcej miejsca na montaż niż pompy ciepła typu monoblok. Jednak dzięki temu, że jednostka zewnętrzna jest umieszczana na zewnątrz budynku, pompy ciepła typu split są zwykle mniej hałaśliwe w użytkowaniu.

Gdzie szukać dotacji?

Warto też wskazać, że na montaż i instalację pompy ciepła można uzyskać wsparcie finansowe z programów:

Moje Ciepło –  program wsparcia zakupu i montażu pomp ciepła dla nowych budynków jednorodzinnych. Można uzyskać dofinansowanie do pompy ciepła powietrznej, w wysokości 7 tys. zł albo gruntowej, w wysokości 21 tys. zł.

Czyste Powietrze – adresowany jestdla osób, które planują termomodernizację domu, a w jej ramach m.in. wymianę  starego urządzenia grzewczego na pompę ciepła. Wysokość dopłaty zależy tu od wysokości dochodów. Maksymalnie można uzyskać 32 tys. zł (a z fotowoltaiką aż 37 tys. zł).

Ciepłe Mieszkanie – skierowany jest do osób fizycznych – właścicieli czy współwłaścicieli lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych. Dopłaty są przeznaczone na termomodernizację mieszkań w budynkach wielorodzinnych, m.in. na wymianę starego kotła na pompę ciepła. Wysokość dotacji uzależniona jest od dochodu i wynosi od 30 do 95% kosztów kwalifikowanych.

Mój Prąd – w piątej edycji programu, adresowanej tak jak poprzednie do właścicieli oraz współwłaścicieli domów jednorodzinnych przewiduje się wsparcie dotacyjne do montażu i instalacji pomp ciepła. Przewiduje się, że dopłaty zostaną ustalone na podobnym poziomie co w programie Czyste Powietrze i będą wynosić 4,4 tys. zł (pompy powietrze-powietrze), 12,6 tys. zł (pompy powietrze-woda bez podwyższonej klasy efektywności), 19,4 tys. zł (pompy powietrze-woda o podwyższonej klasie efektywności) i 28 tys. zł (dla pomp gruntowych).

Ulga termomodernizacyjna – pozwala na odliczenie od podatku kosztów poniesionych na montaż i instalację pompy ciepła. Z ulgi mogą skorzystać właściciele lub też współwłaściciele nieruchomości, w której dokonano modernizacji. Wysokość ulgi uzależniona jest od wielu czynników. W ciągu roku jeden podatnik może maksymalnie odliczyć 53 tys. zł. Co ważne do ulgi można zaliczyć tylko te wydatki, które nie zostały objęte dotacją.